Stratejist Kime Denir?
20. Yüz Yıl düzeni yerini 21. Yüz yılın yeni kurulan teknoloji ağırlıklı sistemine bırakırken, toplumlara yön veren, ülkelerin ekonomik hayatına yön veren yeni çalışma alanları, yeni yaklaşım modelleri benimseniyor.
Meslekler kendi içinde detaylandırılarak alt bölümlere ayrılmaya her alt grupta uzmanlaşmış çalışanlar iş hayatına dahil edilmeye başlandı. İşletmeler yeni sistemin oluşmasında ki yeni üreticiler olarak değişime katkı sağlarken, bir yandan kendi varlıklarını tüm sistemleri ile değiştirmekte yeni yönetim biçimlerini benimsemekte, ekonomi politikalarını belirleyecek anlayış ve yaklaşımlarını yeniden oluşturmakta, üst düzey yönetim kadrosunun sorumluluğunda bulunan kararları alanında uzmanlaşmış, deneyimli üst düzey eğitimlere sahip kimseler ile paylaştırmaktadırlar.
İşletmelerin hayatına giren strateji kavramı zaman içinde bir disiplin olarak uygulanmaya, yöneticilere stratejik bakış açısı ile yaklaşım ve yönetim eğitimleri verilmeye, ilerleyen dönemlerde konunun uzmanlarının yetiştirilmesine önem verildi.
Stratejist Mesleği
Askeri bir terim olan Strateji ifade ettiği anlam sebebi ile sert rekabet koşullarına ve, konjonktürel dalgalanmalara maruz kalan yeni iktisadi yaşamın ve yeni sistemin yönetim anlayışının temel uygulamalarından biri haline geldi. Mevcut kaynakların en etkili şekilde kullanılması ile en az zarara maruz kalarak başarıya ulaşmak olarak tanımlanan strateji terimi, daha geniş anlamı ile iktisadi hayatın beklenmeyen tehdit ve fırsatları karşısında eş zamanlı çözümleri üretebilen, komplike olaylarla başa çıkabilen, işletmenin mevcut durumunu kontrol altında tutarak büyümesini sağlarken, işletmenin geleceğinin de planlandığı ekonomik tavır halini aldı.
Stratejist, ekonomik hayatın içinde işletmenin varlığını sürdürmesinin bağlı olduğu tüm koşulları incelemek, değerlendirmek durumunda olan kişi olduğu gibi iktisadi hayatı iyi bilen, işletmeyi çok iyi tanıyan, ulusal para ve maliye politikalarını yakından izleyen, ülkenin içinde bulunduğu siyasal ve ekonomik gelişmelerin güncel olarak farkında olan, uluslararası piyasalardaki gelişmeleri izleyerek işletmenin varlığını sürdürdüğü ülke üzerinde oluşabilecek etkilerini hesaplayabilen kişi niteliğindedir.
Strateji geleceğe yönelik olumlu sonuçların alınması, rekabet üstünlüğünün sağlanması ve korunması için yapılan hazırlıktır. Stratejist ise bu hazırlıkları gerçekleştirmekten ve müdahale etmekten sorumlu kişidir. Stratejist modernist anlayışın tüm aşamalarını hayata geçirerek başarıya odaklanır.
Bilimsel araştırma sonuçlarını en etkin biçimde kullanarak, işletmenin içinde bulunduğu ekonomik çevre unsurlarının işletme üzerindeki etkilerini de dikkate alarak hazırlığını gerçekleştirir. Geniş alanda çok yönlü çalışma ve araştırma isteyen stratejik planların oluşturulma süreci zahmetli, hiçbir detayın gözden kaçırılmaması gereken karmaşık bir yapı arz eder.
Stratejist Olmanın Önemli Noktaları Nelerdir?
Stratejist öncelikle bilgi toplayacaktır, işletmenin yakın ve uzak çevresi, sektördeki rakipleri ve rakiplerinin sahip olduğu güç ve yeteneklerin analiz sonuçlarını toplar. İşletmenin mevcut faaliyetleri ile karşılaştırır. Mevcut işletmenin ürünlerini sunduğu Pazar, pazarlama kanalları ve lojistik faaliyetleri rakip işletmenin durumu, Araştırma-Geliştirme çalışmaları, finansman fonksiyonları, yönetimi incelenir.
Günümüz de iktisadi varlığını halen sürdüren pek çok ürün ve üreticisinin geçmişten bugüne izledikleri yöntem ve uyguladıkları stratejilerin neler olduğunu incelediğimizde örnek alınacak sonuçlar ile karşılaşıyoruz.
1980 yıllarında Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa ülkeleri daha ucuz üretim olanakları elde etmek için Doğu ülkelerine yönelirler, Rusya, Çin gibi Ülkelerin arasında Türkiye de bulunuyordu. Uluslararası markalar Türkiye pazarına girerler. Blue Jeans’in Türkiye’deki gelişimini, ünlü Jeans markasının Yönetim Kurulu Başkanı’ Blue Jeans’in Türkiye’deki geleceğini gördüm’ der ve 1984 yılında fikir birliği ettiği arkadaşı ile hazırlıklarını yaparak dünya markalarına üretim gerçekleştirmeye başlarlar.
İç piyasa henüz Blue Jeans pantolonlara kolay ulaşamamakta ancak belli yerlerde ve yüksek rakamlara satılmaktadır. 1994 yılında söz konusu marka doğar, iç piyasa yeterli miktarda ve uygun fiyatta Blue Jeans ile tanışır. Ülke içi Blue Jeans üretimi başlar ancak tasarımcı yoktur ülkede ve bu kültür yoktur. Bu sebeple İtalyan bir tasarım şirketi ile anlaşarak kendi tasarımlarını gerçekleştirmeye başlar.
Anlaştıkları tasarım firması yerli marka için bir tasarım ekibi oluşturur. Günümüzde bu marka iç piyasaya ve dünyaya ürünlerini pazarlıyor. Hikâye kısa ve kolay gibi gözükse de anlatırken, içinde tüm fırsat ve tehditleri, iç ve dış piyasa koşullarını, atak yapılacak zamanı ve rakipleri, rekabet koşullarının incelendiği bilgisini barındırıyor.
Bahsi geçen yıllar henüz teknolojinin Türkiye’de adının geçmediği, bilgisayarın bile olmadığı yıllar. Araştırma, dünya piyasalarını takip etme olanakları bugüne kıyasla kısıtlı. Gelişmiş ve zengin Batı’nın ucuz Doğu ülkelerine yönelmesindeki fırsatı ve ellerinde ki ürünün geleceğinin parlak olacağı öngörüsünü yapabilen gözlemci bir yatırımcının başarı hikayesi.
