Kanun, yasa ve yönetmeliklere göre, her çalışan taciz ve istismardan uzak bir çalışma ortamına sahiptir. Sözlü suistimal gibi bazı istismar türleri ustaca olabilir – çalışanlar arasındaki kişisel görüşmeler ve e-postalar ile sınırlıdır- ve yönetim tarafından kolayca bilinmemektedir. İşyerinde bu tür davranışları yakalamak ve önlemek için sıfır toleranslı bir işyerinde kötüye kullanım politikası belirten kurallar konmalıdır.
İşyerinde Sözlü Suistimal Olarak Kabul Edilen Eylemler
İş yerinde sözlü suistimal bağırmak, küçük düşürücü sözler, lakap isimle çağırma, küçümseme ve saldırgan veya kaba dil ile birlikte ırk, cinsiyet, din veya cinsel yönelim ile ilgili rahatsız edici sözleri içerir.
Bu tür davranışlar yönetim tarafından, çalışanlar arasında veya hatta müşterilere ya da yüklenicilere yönelik olarak ortaya çıkabilir. Bu davranışların tespit edilmesi, gerekli tedbirlerin alınması, gerekli uyarıların yapılması, uyarılara riayet edilmediği takdirde, kabahati işleyen hakkında hem idari hem de savcılık kanalı ile gerekli cezanın verilmesi sağlanmalıdır.
Tüm bunların acil bir şekilde yapılması gerekir. Tedbirler ne kadar çabuk alınırsa, işletmenin itibarı da o hızda korunmuş olur.
İşyerinde Sözlü Suistimale Karşı Politika Oluşturma
Çalışanların, şirketin bu davranışlara yani sözlü suistimale sıfır tolerans gösterdiğini anlamalarını sağlamak için, suistimal karşıtı politika oluşturulması gerekir. Çalışanların birbirlerine ve müşterilere onurlu ve saygılı davranması gerektiğini belirtin. Çığlık atma, zayıf sözler veya rahatsız edici e-postalar gibi sözlü tacizi neyin oluşturduğuna dair net örnekler verin.
Saldırgan eylemleri bildirmek için, e-posta veya mesai sonrası bir şirket görüşmesi gibi, gizli bir yönteminiz olmalıdır. Böylece, çalışanlar kötüye kullanım durumları konusunda ileriye dönük kendilerini rahat hissederler.
Bir müşteriden sözlü suistimal gelmesi durumunda, çalışanlara sakin olmalarını ve durumu düzeltmelerini denemelerini söyleyin. Bu yapılamazsa irate (kızgın) müşteri işlemesi için amirine aktarılmalıdır. İstismardan korunma politikasını ihlal etmenin cezalarını, yazılı bir ihbar almaktan veya iş akdini feshetmeye kadar listeleme yapmanız gerekir.
Politikayı Çalışanlara Dağıtın
Bir şirket toplantısı planlayın. Sözlü suistimale karşı önleme politikasını her bir çalışana dağıtın. Politikayı gözden geçirin, önemli bölümleri vurgulayın ve soruları yanıtlayın. Her çalışanın politikayı aldığını, okuduklarını ve politikaya uyduğunu ve bundan sonra da uyacağını belirten bir form imzalamasını sağlayın.
Politikayı Uygulamak
Gerektiğinde, kötüye kullanımı önleme politikasını uygulayın. Hemen yanı sıra tarafsız ve tutarlı bir disiplin ile bildirilen her bir sözlü taciz vakasını araştırın. Detaylı araştırma yapmanız önemlidir. Yönetim, durumu düzeltmek ve artmasını önlemek için ilgili tüm taraflarla birlikte masaya oturmalıdır. Çalışanlara şirketteki her bir kişinin eylemlerinden sorumlu olduğunu gösteren istisnalar veya herhangi bir iyilik göstermeyin.
Çalışanlar, düşmanca olmayan bir çalışma ortamına sahip olma hakkına sahiptir. Ve kötü niyetli davranış yönetim tarafından düzeltilmez ise, şirket aleyhine bir şikâyet başvurusunda bulunmak için yetkili makamlarla iletişime geçilmelidir
İşyerinde Sözlü Suistimalin Etkileri
Sözlü tacizin hedefi olmak, hiçbir bağlamda asla kolay değildir ve profesyonel bir ortamda olması gerektiğinde daha da kötüdür. İşyerinde iş arkadaşlarınız veya amirleriniz arasında sözlü taciz, kurban için aşağılayıcı ve zorlayıcıdır.
İşyerindeki diğer kötü niyetli durumlar gibi düşmanca bir çalışma ortamı oluşturulmasına katkıda bulunur. Ayrıca bir çalışan sözlü tacizin, işyerinde yaygın olduğunu iddia edebilir ve işlerini yapma yetenekleri engellenir.
Tipik olarak sözlü suistimal, alt düzey bir çalışan üzerinde kıdeme sahip bir kişi tarafından başlatılır. Bir kişi, bir işçiyi aşağılayarak veya küçümseyerek otoritesini iddia etmek istediğinde, bire bir etkileşim sırasında ortaya çıkabilir veya başkalarının önünde olabilir. Sık sık sözlü tacize uğrayan kişinin arkadaşları ya da akranları, çile veya hedef olma korkusuyla konuşamazlar.
Sözlü taciz, sadece bir kişinin zihinsel refahıyla değil, üretkenliğiyle de uğraşır ve şirket içinde iyi değildir. Suistimal edenler zorbalardır ve kurbanlarını hesaplanmış bir şekilde seçerler. Konuşmaya daha az eğilimli bir hedef ararlar, bu yüzden kültürün proaktif önlemleri teşvik etmesi gerekir. Bir şirketin sorunu doğru bir şekilde çözememesi durumunda, çalışan bir avukat bulmalı ve seçeneklerinin ne olduğunu öğrenmelidir.
İşyerinde Sözlü Suistimal ile Nasıl Mücadele Edilir?
İşyerinde öfkesini kontrol edemeyen bir patronunuz veya ofiste sizinle ilgili oldukça kötü dedikodu yayan bir arkadaşınız var. Bunlardan herhangi birinin sözlü taciz oluşturup oluşturmadığını nasıl anlarsınız. Ve eğer öyleyse, yasal çizgiyi geçtiler mi?
Sözlü taciz, açıkça bağırmak ve hakaret etmek değildir. Çoğu zaman işyerinde taciz şu dilleri içerir.
- Ürkütmek
- Tehdit
- Küçük düşürmek
- Ayrımcılık
- Alçaltıcı
- Hakaret
İşyerinde Sözlü Suistimal Örnekleri
- Irk ayrımcılığı, hakaret veya cinsiyet, cinsel yönelim veya yeteneğe dayalı aşağılayıcı dil gibi ayırımcı dil
- Cinsel imalar gibi cinsel taciz edici dil, birinin fiziksel görünüşü veya cinsel eylemlerinin tartışılması hakkında yapılan yorumlar
- Bir çalışanı, iş arkadaşlarının ya da patronlarının önünde kötü performansını söylemek için çağırmak
- Bağırmak ya da çığlık atmak
- Ofisteki birisi hakkında dedikodu veya yalan yaymak
- İş arkadaşını yapmadıkları veya tamamen sorumlu olmadıkları bir şey için suçlamak
- İşyerinde dile getirilen endişeleri sözlü olarak önemsizleştirmeye çalışmak, en aza indirgemek ya da tamamen reddetmek
- Bir iş arkadaşı tarafından dile getirilen her şeyi tartışmak veya reddetmek
- Meslektaşları sürekli olarak kesintiye uğratmak ya da işlerini baltalamak
- Kişisel güvenliğe ya da mülke yönelik tehditler
İşyerinde Sözlü Suistimal Nelere Sebep Olur?
Sözlü tacizin neden olduğu stres, vücudumuzun tepki verme şeklini değiştirerek, ihtiyaç duyulmasa bile yüksek bir çatışma içgüdüsüne yol açar. Sözlü olarak kötü niyetli bir meslektaşınız ya da patronunuzla etkileşim kurmak, zararlı bir şey söylediklerinde aynı etkili ta-tetikleyebilir.
Sistemimiz boyunca yaygın olan stres hormonları ile uyku sorunu, depresyon, yüksek tansiyon, anksiyete, baş ağrısı ve hatta kalp hastalığı gibi deneyimleme olanağımız daha yüksektir. Sözle suistimal, işletmenin kâr hanesini de olumsuz etkiler. İşyerinde kendisini güvensiz hisseden çalışanlar, iş arkadaşları ile iletişimden geri çekildiklerini ve yüksek devamsızlık sergilediklerini belirtmektedir.
Sağlıksız bir şirket kültürü, çalışan bağlılığı, üretkenlik, yenilikçilik ve nihayetinde elde tutma konusunda ciddi bir sorun yaratabilir. Sözlü suistimalin neden olduğu aşırı stres, verimliliği düşürmektedir.
İşyerinde Sözlü Suistimal Nasıl Bildirilir?
Bazen sorunu ele almak, istismarın kendisi kadar mutsuz hissetmenizi sağlayabilir. Ancak, kötüye kullanım sizin hatanız değildir ve işinizde de kötü olduğunuz anlamına gelmez. Sözlü tacizi ortadan kaldırmak için nasıl yüzleşebileceğiniz ve çalışabileceğinizi bilmelisiniz.
Kötüye kullanım olaylarının kaydını tutmaya başlayın. Tarihler, saatler, bağlam, yanınızda kim vardı ve ne söylendi?
Yeterince rahat hissediyorsanız, kötü davranan kişiyle belirli örnekleri ele alın ve sizi rahatsız veya güvensiz hissettirdiğini bildirin.
Örnek: bu toplantıdaki fikirlerimi reddetme şeklin gereksizdi ve takıma olan yeteneğimi baltaladı. Kullandığın ses ve dil konusunda dikkatli olmanı istiyorum.
Bu konuşmanın kaydını da tutun. Sizi görmezden gelir ve alay ederse, insan kaynaklarına ve yönetime bildirin. Kötüye kullanımınızla ilgili sorunu ele almaktan çekinmiyorsanız, yöneticinizle veya İK ile bir toplantı planlayabilirsiniz. Kendinizi işyerinde sağlıklı ve güvenli bir ortamda hissetmiyorsanız, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na durumu bildirebilirsiniz. Yetkililer gelin gerekli incelemeyi yapacaktır.
İşyerinde Sözlü Suistimal Görüyorsunuz Ancak Kurban Siz Değilseniz;
Davranış size yönelik olmasa bile, sözlü olarak kötüye kullanılan davranışlara tanık olabilirsiniz. İstismar edilen kişiye destek olarak başlayın. Sorunu yönetime götürmek için yandım isteyebilir ya da konuşacak birine ihtiyaç duyabilirler. Konuyu yöneticinizin veya insan kaynaklarının dikkatine sunabilirsiniz. Sözlü suistimal kurbanı, konuyu daha önce bildirmiş veya hiç bildirmemiş olabilir. Bu sebeple sizin de desteğinizle yardım çağrısında bulunabilirler.
