Dördüncü endüstri devri yaşamımızı derinden etkileyerek küresel düzeyde yaşamlarımızı temelinden farklılaştırıyor, günlük toplumsal ve bireysel ihtiyaçlarımız farklılaşırken, yaşamsal faaliyetlerimizi sürdürmemiz için ihtiyaç duyduğumuz iş ve mesleklerimiz de değişim gösteriyor.
21.Yüz Yıl çağdaş uygulamalarının neticesi olarak mesleklerde alt guruplar ve daha alt gruplar oluşturularak her detayda uzmanlaşmanın sağlanmaya çalışılması, sıfır hata ve minimal düzeyde risklerin hesaplanması anlayışı ile doğan yeni mesleklerden biri Aktüerlik.
Sigorta sözleşmelerine temel teşkil eden uygulama ve yöntemlerin etkin biçimde hayata geçirilmesi, risklerinin hesaplanması ve sigorta uygulamalarının gelecek dönemlerine ait politikaların belirlenmesine destek sağlayacak araştırmaları kapsamaktadır.
Yaşam alanımız doğal olarak riskler içerir, İnsan hayatının tüm alanlarında gerçekleşebilecek kaza risklerinin ölçülüp değerlendirilmesi Aktüerlik mesleğinin gerekleri içinde yer alır. Uzmanlık olarak mesleki faaliyet yeni olsa da tarihi geçmişe sahip bir kelimeden alıyor adını.
Roma Senatosunda Yöneticilere verilen isimlere dayanıyor kökeni. İlk kez 1821 yılında İngiltere Hükümeti tarafından kabul edilmiş ve 2012 yılına gelindiğinde yılın en iyi mesleği olarak onurlandırılmış.
Aktüer uzmanlar genel olarak sigortacılıkta tercih ediliyor olsa da diğer kullanım alanları da oldukça yaygın ve ilerleyen zamanlarda daha fazla tercih edilir hale geleceği öngörülüyor. Bankacılık, yaygın olarak tercih edildikleri sigortacılık faaliyetlerinden sonra ikinci sektördür.
Aktüer, finansal riskleri hesaplayabilen, çözüm üretebilme bilgi ve yeterliliğine sahiptir, çözüm sürecini değerlendirebilme becerisi olan, Geleceğe yönelik stratejik öngörüler de bulunabilen uzman kişidir Aktüer.
Aktüer mesleği, Ekonomi, matematik, bilgisayar, iyi derecede İngilizce ve ve bankacılık bilgisine sahip kimselerin yapabileceği meslek grubundadır. Kişi Aktüerlik sınavına girerek yetki belgesini elde edebiliyor. Avrupa ve Amerika’da iş tatmini sağlaması, ücretin yüksek olması ve prestijli bir meslek olması nedeni ile tercih ediliyor.
İstatistik, muhasebe, bankacılık, sigortacılık alanlarında bilgi sahibi kişiler Aktüer olmayı düşünebilirler. Sahip olunan bilimsel yetkinlik ile risk yönetimi faaliyetinde bulunmak temel görevleri olduğundan çalışma alanları her geçen gün artmakta nerede ise tüm sektörlerde aranan uzman kişiler olmaya adaydırlar. Türkiye’de bu alanda görev yapan yeterli uzman bulunmadığından iş bulma ve yüksek ücretle istihdam edilme şansları oldukça fazladır.
Üniversitede bölümleri mevcut, meslek dersleri genel olarak bankacılık ve sigortacılık ile matematik bilgisinde yoğunlaşıyor. Genel görev alanlarından biraz söz etmek gerekir ise, sigortalanan ürün veya kişi kim ise üzerinde hasar tespitinde bulunur, kaza risklerini değerlendirerek gerçekleşme olasılıklarını hesaplar, sayısal veriler ve grafikler oluşturabilir, finansal raporları hazırlar.
Aktüerya Enstitüsü İngiltere’de daha 1848 yılında kurulmuş, 8 yıl sonra İskoçya’da Aktüerya fakültesi eğitime başlamış. Türkiye’de Aktüer olmak Hazine Müsteşarlığı’nın şartlarının yerine getirilmesi ile mümkün. Müsteşarlık tarafından Dört seviyeden oluşan sınav gerçekleştiriliyor, sınavların tümünde başarı gösteren kişiler Aktüer unvanını alabiliyorlar.
Türkiye genelinde henüz bilinen bir meslek değil ancak geleceği parlak, iş bulma imkânı yüksek olan prestijli bir meslek olduğu kesin. Sigorta şirketleri yasal mevzuat gereği Aktüer istihdam etmek zorundalar ve istihdam edilen Aktüer, Aktüerler siciline kayıtlı olmak durumundalar.
Araştırma sonuçları Hukukta görülen sigorta davalarında, Aktüerin tespitleri olmadan adaletli bir karar vermek mümkün değildir diyor. Her gün gerçekleşen yüzlerce kaza mahkeme ortamlarına taşınmakta ancak bu kazaları değerlendirecek Aktüerler bulunmamaktadır tespitinde bulunulurken, büyük bir Aktüer açığından söz ediliyor. Verilere göre maaşları 7000 – 10.000 Lira arasında.
Ülkemizde Aktüerler Derneği 1951 yılında kurulmuş, ‘Türkiye Aktüerler Cemiyeti’ adı altında hizmet verirken,1980 yılında kapatılmış, 1981 yılında Aktüerler derneği adı ile yeniden faaliyetlerine başlamış.
Bir Aktüerya için matematik ve istatistik bilgisindeki yüksek başarı ön koşulu oluşturuyor. 2010 yılı bilimsel araştırma sonuçlarına göre 2010 yılında Türkiye’de görev yapan Aktüer sayısı 116, üniversitelerin ilgili bölümlerinden ciddi rakamlarda Aktüer olabilecek mezun beklentisi bulunuyor ülkemizin.
Mesleğin niteliklerinde aranan şartlar çağın gereklerine uygun olarak artmış durumda. Yabancı mesleki gelişmelerin kolayca takip edilebilmesi, ülkede faaliyet gösteren mevcut yabancı sermayenin bulunması üst seviyede İngilizce bilgisini zorunlu hale getirmiş. Bilgi sayar hakimiyetinin olması başka bir uzmana ihtiyaç duymadan veri tabanını kullanabilmesi mesleğin gereklerini kesintisiz ve hatasız gerçekleştirebilmesi açısından önem taşımaktadır.
Başarılı Aktüerlerin eğitilebilmesi için üniversitelerde yeterli bilgi donanımına sahip öğretim üyelerinin yetiştirilmesi, çözümlerden bir olarak gösteriliyor.
