İş Değerlemesi Ne Demek?
İnsan kaynakları Yönetimi anlayışı ile yönetilen tüm firmalarda gerçekleştirilmesi gereken bilimsel bir çalışmadır. İş Değerlemesi kısaca tanımlanacak olursa; bir işin değerinin belirlenmesi için diğer işler ile sistematik biçimde karşılaştırılarak değerinin bulunması işlemidir.
İş görenlere ödenecek ücretin adil olabilmesi için eşit işe eşit ücret ödenmesi ilkesinin uygulanmasına da bağlı kalarak bilimsel yöntemler kullanılarak işin değerinin ortaya konulması sağlanır. İşin önem derecesini belirleyen kriter, firmanın başarı ve kârlılık oranını en fazla etkileyen iş alanlarıdır. Ücretlendirme teknik bir faaliyettir, ücretlendirme işleminin iş gören ile hiçbir ilgisi bulunmaz. Mevcut sektördeki benzer iş alanlarında iş görene ödenen ücretler incelenir, kurum içinde ki değeri ve önemi araştırılır eşitlik ilkesine bağlı kalmayı sağlamak adına gerçekleştirilen bu çalışmalar sonucunda işin değeri belirlenerek o işe ödenecek ücret tespit edilmiş olur.
Ücret Değerlemesi bağımsız bir çalışma değildir. Çalışmalar gerçekleştirilirken belli ilkelere bağlı kalmak ve yine İnsan Kaynakları Yönetimi anlayışının gereği olarak Performans Değerleme ve piyasa ücret araştırması gibi çalışmaların ışığında Ücret değerleme faaliyetini gerçekleştirmek gerekir.
Çağdaş ve adil yönetim anlayışında İş değerleme çalışmalarına, İş Değerleme ve ücretlendirme uzmanları ve çalışanlardan oluşan bir ekip katılmaktadır bu tip bir çalışma yaklaşımı iş görenlerin de yaptıkları işin değeri hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlamakta ve olası çatışmaların da önünü kesmiş olmaktadır.
İş Değerlemesi Çalışması
İş değerlemesi çalışması hem firma açısından hem de iş gören açısından gerçekleştirilmesi çok gerekli olan gereksiz zaman kayıplarının önüne geçer adaletli ve eşit ücret ilkesinin uygulanmasına olanak sağlar. İş Değerlemesi yöntemi ile akılcı dengeli ücret sistemi kurulabilir, iş gören adayında aranacak nitelikler konusunda kriterler netlik kazanacağından sadece işe uygun adaylar görüşmeye çağrılır.
İşe göre iş gören istihdam edilmesi ilkesi yerine getirilmiş olur. İnsan Kaynakları Yöneticilerinin titizlikle yürütecekleri bu ekip çalışması elbette belli süreçlerden oluşuyor iş görenlerden gizli olmayan her aşamasında açık olarak yürütülen iyi planlanması gereken bu çalışmayı iş görenlerin desteklemesi firmaya güç katacaktır.
İş gören bu çalışmadan rahatsızlık duymamalı iş görene İş Değerlemesi sonuçlarının ücretlerine olumsuz bir yansımasının olmayacağı kısıntı yaratmayacağı güvencesi verilmelidir. İş değerleme çalışmasına karar verildikten sonra işçi temsilcilerinin de katılımı ile oluşturulan komite, değerleme esaslarını saptar iş analiz fişleri hazırlar teknik hazırlıkları tamamlar komiteye bazen dışarıdan bir uzman da davet edilebilir.
İş Değerleme Kapsamı
İş değerleme kapsamını doğru belirlemek çalışmanın verimini etkileyen en önemli aşamalardan biridir değerlemenin kapsamında üst yöneticiler, orta yöneticiler ya da büro işleri gibi iş alanları belirlenir ardından komite yöntemi belirler ve faktörleri seçerler ustalık, sorumluluk gibi unsurlarında belirlenmesi ile iş değerleme sürecinin programı şekillenmiş olur.
İş değerlemesinde sayısal ve sayısal olmayan yöntemler kullanılabilir. Sayısal olmayan yöntemlerden biri olan sıralama yönteminde, basit bir ayrıştırma ölçütüne göre işler sıralanır ayırım kriteri kolay ve zor işler olarak sıralanır.
Küçük ya da personel sayısı az olan işletmelerde sınıflandırma yöntemi tercih edilebilir. İşler belirli sınıflara ayırılarak değerlendirmeye tabi tutulurlar. Puanlama yönteminde ise, İş alanları belirlenerek her bir İş analizi ayrıştırmasına tabi tutulurlar büyük işletmelerde yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Alt faktörleri ve dereceleri belirlenir ve daha sonra puanlamaya tabi tutulurlar. Faktör karşılaştırma yönteminde, uygulanan kurallar oldukça farklıdır. Pazar’daki ücret oranları ile işletme içinde oluşan ücret düzeyinin birbirleri ile bağlanmasından oluşur.
Önemli pozisyondaki işlerin faktör karşılaştırmaları yapıldıktan sonra ölçeğe kaydedilir. Sonraki aşamada kurul üyeleri işlerin parasal değerlerini faktörlere göre belirlerler.
İnsan Kaynakları Yönetimi İş, iş gören, işletme unsurlarını bilimsel yöntemleri en hassas bicide kullanarak bir arada tutan birbirleri ile olan ilişkilerini işletme ve iş görenin çıkarlarına uygunluk noktasından hareketle toplum yararını da gözeterek uygulayan bilimsel bir yönetim biçimidir.
İş yaşamı ile ilgili iş gören ve işletme ilişkisi içinde ki tüm faaliyetler detaylı çalışma alanlarından oluşmaktadır. İşletmenin verimi ve kârlılığı ancak doğru planlama ve uygulama ile doğru planlama ise doğru analiz ve araştırma sonuçları ile oluşacaktır. İnsan kaynakları Yönetimi anlayışı işin ne olduğu işin yapılması için ne kadar süre gerektiği başka firmalarda aynı iş için gereken zaman ve verimin neler olduğu işi yapmak için gereken araç gereç makine gibi gerekliliklerin neler olduğunu hangi nitelikteki kişilerin belirlenen işte istihdam edileceğinin araştırmalarının yapıldığı iş değerleme, İnsan kaynakları yönetiminin alanlarından sadece birisidir.
İlginizi çekebilir: Firma Değerini Hesaplamak
